zondag 28 november 2021

Grapperhaus opnieuw in de fout


Eind 2017  onthulde Nieuwsuur dat het ministerie van Justitie druk had uitgeoefend op onderzoekers van het WODC die een rapport hadden geschreven over legalisering van de wietteelt. De net nieuw benoemde minister van Justitie Grapperhaus beloofde dat hij niet op zoek zou gaan naar de klokkenluiders die Nieuwsuur aan de documenten hadden geholpen. 'Dat past  niet in de cultuur die ik voorsta,' zei hij. Hij prees ook een oud-medewerker die de zaak eerder al intern had aangekaart. Maar anderhalfjaar later wordt bekend dat het OM toch een strafrechtelijk onderzoek heeft ingesteld naar een eventuele 'schending van het ambtsgeheim'. Grapperhaus zou door zijn eigen ambtenaren onder druk zijn gezet.

De geschiedenis herhaalt zich nu er opnieuw in strijd met zijn belofte een onderzoek wordt ingesteld naar het lekken van geheime stukken vanuit de NationaalCoördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV), een onderdeel van het ministerie van Justitie. De NRC onthulde dat de NCTV in strijd met de wet jarenlang privacygevoelige gegevens van burgers verzamelde en deelde met andere overheidsorganisaties. Ook adviseerde de NCTV gemeenten om via een particulier bureau heimelijk onderzoek naar islamitische gemeenschappen te doen. Beide praktijken kwamen na publicaties stil te liggen. Tegenover de Kamer beloofde Grapperhaus dat er geen onderzoek naar klokkenluiders zou worden gedaan. 

Ruimte voor geheime diensten

Ook in een ander opzicht is hier sprake van een herhaling van de geschiedenis. De NCTV ontbeerde tot nu toe een degelijke wettelijke regeling voor het verzamelen van inlichtingen over personen. De onthullingen van de NRC wezen echter uit dat de NCTV burgers volgde via sociale media en ook nog gemeenten faciliteerde bij het spioneren in moskeeën door een particulier opsporingsbureau. Grapperhaus heeft onlangs pas een wetsontwerp ingestuurd voor de NCTV, maar daar is veel kritiek op gekomen van onder meer de Autoriteit Persoonsgegevens en de Raad van State. Het lijkt allemaal verdacht veel op de gang van zaken bij de BVD/AIVD. Die inlichtingendienst kreeg pas in een heel laat stadium een wettelijke basis en die Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV) is nog altijd omstreden. De AIVD staat volgens de wet nu wel onder toezicht. De NCTV niet. Zonder externe druk en hulp van klokkenluiders is de Nederlandse overheid kennelijk nog steeds niet in staat geheime diensten fatsoenlijk en met het nodige respect voor burgerrechten te laten functioneren. 

[Foto: Grapperhaus 'Tot hier en niet verder', Roel Wijnants CC]

Geen opmerkingen:

Een reactie posten