De nieuwe Amerikaanse president Joe Biden neemt op allerlei punten afstand van zijn voorganger. Maar niet in de zaak-Assange. De VS zijn in beroep gegaan tegen de beslissing van de Britse rechter Vanessa Baraitser die op 4 januari oordeelde dat Assange niet uitgeleverd mag worden vanwege zijn mentale toestand. Amnesty International, Reporters without Borders en vele andere organisaties voor persvrijheid en mensenrechten verzochten president Biden tevergeefs de zaak te laten rusten.
Assange wordt in de VS verdacht van spionage en medeplichtigheid aan de
verspreiding van duizenden geheime militaire documenten in 2009,
waaronder die over de wandaden van het Amerikaanse leger in Afghanistan
en Irak. Hij kan hiervoor 175 jaar celstraf krijgen in de Verenigde
Staten.
James Risen herinnert er in The Intercept aan dat ten tijde van de publicaties van Wikileaks waarvoor Assange nu aangeklaagd wordt zowel de Democraten als de Republikeinen zich tegen de klokkenluiderssite hebben gekeerd. Onder Obama kwam de beschuldiging van spionage in beeld. Obama zette niet door uit vrees hiermee ook de main stream media te treffen die de onthullingen van Wikileaks over de oorlog in Irak naar buiten hadden gebracht.
Assange werd vervolgens een speelbal in de strijd tussen Democraten en Republikeinen. Trump juichte de openbaarmaking door Wikileaks toe van gelekte email-berichten van het kantoor van de Democratische Partij en van zijn toenmalige tegenstander bij de presidentsverkiezingen Hillary Clinton. Maar zijn eigen Ministerie van Justitie zette later in op de uitlevering van Assange op grond van zowel computervredebreuk als overtreding van de spionagewet. Trump weigerde aan het eind van zijn zittingsperiode Assange van vervolging te ontslaan.
Bedreiging van de persvrijheid
Volgens Risen gaat het in deze zaak om meer dan de persoon van Assange.
Het feit dat Assange door zoveel leidende figuren in de Amerikaanse politiek wordt veracht - en dat zoveel Amerikaanse functionarissen van beide partijen hem graag in een Amerikaanse gevangenis zouden zien - kan leiden tot zeer slechte wetten die een ernstige bedreiging kunnen vormen voor de Amerikaanse journalistiek. Als de vervolging van Assange slaagt, zal dit een gevaarlijke wettelijke norm stellen. Het zal voor de overheid de deur openen om journalisten te vervolgen voor het publiceren van geheime informatie, zelfs als dat in het algemeen belang is.
Dat de Democraten dit risico willen nemen laat zien dat de partij nog niet bekomen is van de verontwaardiging over de publicatie van gelekte emails meer dan vier jaar geleden. In een eventueel proces tegen Assange speelt deze zaak overigens helemaal geen rol. De gronden voor uitlevering die Justitie onder Trump heeft geformuleerd gaan over de tijd van de Irak-oorlog. Maar hoezeer Democraten en Republikeinen in de VS ook elkaars vijanden lijken, inzake openbaarheid van staatszaken, de omgang met klokkenluiders en het respect voor de persvijheid varen ze dezelfde koers.
Minister Blok geeft niet thuis
In Nederland heeft SP-Kamerlid Karabulut na het Britse vonnis van begin januari aan de minister van Buitenlandse Zaken middels Kamervragen om steun gevraagd voor Assange. Karabulut verwees daarbij naar recente uitspraken van de minister over persvrijheid. Op een internationale bijeenkomst over dat onderwerp had Blok gezegd: 'Geen enkele journalist zou bang hoeven te zijn voor intimidatie, geweld of vervolging. Journalisten zijn de zuurstof van vrije inclusieve en diverse samenlevingen.' De minister wijst in zijn antwoord op de strafbaarheid van het openbaren van staatsgeheimen. Hij zegt verder dat hij het volste vertrouwen heeft in de Britse rechter en dat hij niets voor Assange kan doen omdat Assange Australisch staatsburger is.
[Foto: Butter my Parsnips, Republican Elephant and Democrat Donkey, CC]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten