De pandemie en de persvrijheid

De Chinese arts Li Wenliang waarschuwde zijn collega's in december al via whatsapp voor een onbekend virus. Hij werd in januari vastgezet en gedwongen schuld te bekennen voor de verspreiding van valse geruchten. Nadat de ernst van de epidemie ook bij de Chinese autoriteiten was doorgedrongen bleek Li Wenliang zelf ook besmet te zijn. Hij overleed op 7 februari. Een rechtbank veroordeelde het optreden van de politie. Duizenden Chinezen reageerden verdrietig en woedend op sociale media. Voordat de censor goed en wel op gang gekomen was, verschenen er ook berichten met de hashtags: ‘de regering in Wuhan is Dokter Li Wenliang een excuus verschuldigd’, en zelfs: ‘wij willen vrijheid van meningsuiting’, maar dat was al snel over. Peking sprak over een fout van de regionale regering en herstelde zijn reputatie.

Een andere Chinese dokter, Ai Fen, van het ziekenhuis in Wuhan die de regering had verweten veel te laat te hebben ingegrepen bij de bestrijding van het corona-virus was lange tijd spoorloos. Vorige week liet zij in een telefoongesprek weten dat het goed met haar gaat. Maar journalisten kregen haar niet te spreken.

Gebeurt dit alleen in China?


Gebrek aan bescherming

In Bellingham, in de Amerikaanse staat Washington, werd dokter Ming Li ontslagen nadat hij via de sociale media gepleit had voor een betere bescherming van het personeel in zijn ziekenhuis. Hij werkte er al 17 jaar. 'Ik ben bang dat mijn personeel er onder door gaat', waarschuwde Dr. Lin. 'Vanuit moreel oogpunt denk ik dat je je moet uitspreken als je iets verkeerds ziet.'

Parker Higgins van de Amerikaanse Freedom of the Press Foundation maakt melding van een klokkenluider die een een rapport schreef over het gebrek aan bescherming en instructie van collega's op Amerikaanse legerbases waar mensen in quarantaine zaten. Nadat haar rapport congresleden en via hen de media had bereikt kreeg ook zij met vergeldingsmaatregelen te maken.

Oorlog

Marinecommandant Brett Crozier beklaagde zich eind maart over de gebrekkige aanpak van het virus op zijn vliegdekschip waar honderd bemanningsleden besmet waren. De chef van de marine Modly ontsloeg de kapitein meteen nadat zijn klacht in de openbaarheid kwam. Hij ging zelf aan de manschappen uitleggen waarom. Zoiets doe je niet bij de marine, zei hij, het is naïef en dom. Wat hem nog het meest stoorde aan Crozier's brief was dat hij had geschreven dat we niet in oorlog zijn. Dat zijn we wel, volgens Modly. 'De enige reden waarom we hier nu mee te maken hebben, is dat een groot autoritair regime, China genaamd, niet op de hoogte was van wat er met dit virus gebeurde en dat ze de wereld in gevaar brachten om zichzelf en hun reputatie te beschermen.' Aldus zijn politieke boodschap die Trump ongetwijfeld zal hebben onderschreven, zo niet geredigeerd. En daarom moeten klokkenluiders die de reputatie van de VS en zijn leger in gevaar brengen bestraft worden. Om te voorkomen dat anderen hun voorbeeld gaan volgen. 

In elke oorlog is de waarheid het eerste slachtoffer. En de boodschapper van ongewenst nieuws wordt onthoofd. Het zijn oude wijsheden die hun geldigheid nog niet verloren hebben. 'In onzekere tijden is persvrijheid belangrijker dan ooit', schrijft Freedom of the Press Foundation. En dat geldt wereldwijd.

[Foto: US Pacific Fleet CC]